کنسرت در شهر مقدس قم

بیش از سه‌چهارم عمر دولت محترم را می‌توان در یک کلمه خلاصه کرد: «قُمپُز»(1)

از برجام و برنامه‌ی ششم و سبک جدید قراردادهای نفتی و اقتصاد مقاومتی و کارت سوخت و ... که بگذریم، قامت راست کردن دولت برای «کنسرت» را کجای دلمان بگذاریم؟

 عجالتا دو پیشنهاد را باهم مرور کنیم:

1. اول پیشنهادی است برای کمتر از 10 سال دیگر، چنین روزهایی، 1404! که (احتمالاً) پایان برنامه‌ی چشم‌انداز «20»ساله‌ی نظام است و عدل پایان کار دولتی که خدا می‌داند کیست! با سنتی که دولت از خود به یادگار گذاشته، دومینویِ «تقصیر قبلی‌ها» تا آنجا هم خواهد رفت و برنامه‌‌های کلان نظام را به سُخره خواهد گرفت. پیشنهاد این است که دولتِ آقای روحانی در پایان کار خود با بنیان نهادن سنتی حسنه، گزارشی رسمی و مکتوب مبتنی بر داده‌های باز (2) به مردم ارائه کند. وجه ممیزه‌ی این گزارش‌ هم صحت‌سنجی آن توسط «عمومِ مردم» و ارائه پیشنهاد‌های اصلاحی و تکمیلی به دولت بعدی توسط مردم است(3). گزارشی که حتماً در قرنِ بعدی به دادِ آبروی حضرات خواهد رسید؛ اگر از تاریخ و شمشیر تیزش بترسند.
2. دوم اما در مورد کنسرت‌هاست. قبول! کنسرت جزء حقوق شهروندی «همه‌ی» مردم ایران است (که هست!) و خراسان و غیر خراسان ندارد. اما چرا تبعیض؟ مگر مردم قُم دل ندارند؟ کنسرت جزء حقوق شهروندی و آزادی اجتماعی مردم بزرگوار قم نیست؟ دولتِ ما هم که اصلاً اهل «قمپز» و «تبعیض» نیست. پس بسم‌الله: «از امروز برای برگزاری کنسرت در شهر مقدس قم هم اقدام کنید.»

1: «قمپز» را در واژه‌یاب ببینید: vajehyab.com/?q=%D9%82%D9%85%D9%BE%D8%B2

چالش شفافیت برجام

چالش شفافیت برجام

کم‌کم به بهانه‌های مختلف، راه‌حل‌هایی را با نگاه شفافیت و حاکمیت باز باهم مرور خواهیم کرد؛ راه‌حل‌هایی که در صورت اجرا به لطف خدا می‌توانند زمینه‌های حل بسیاری از مشکلات کشور را در ترکیب با دیگر فرآیندها و سازوکارها فراهم آورند.

این بار به بهانه‌ی صحبت‌های دیشب(21 تیر 95) آقای عراقچی، پیشنهادی بُرد-بُرد برای حل نزاع اصلی موافقان و مخالفان برجام (به عنوان یک توافق) قابل ارائه است:

1. از اصلی‌ترین اختلافات بین موافقان و مخالفان، رفع یا عدم رفع تحریم‌های مختلف و ارتباط و عدم ارتباط آن‌ها با مسئله‌ی هسته‌ای است. نزاعی که حل آن با توجه به اطلاعاتی که به‌صورت عمومی منتشرشده و در دسترس همگان است، بسی ساده است؛ اما رسیدن به یک موضع واحد حتی در سطح کلان نظام به خاطر در پیش گرفتن روش حل مسئله‌ی نادرست، ناممکن به نظر می‌رسد.
2. پس مسئله چه شد؟ «اختلاف و برداشت‌های مختلف از خواستگاه و وضعیت تحریم‌های مختلف، از زمان انقلاب تاکنون»
3. راه‌حل‌هایی که اجراشده و بی‌جواب مانده چند مورد است: مصاحبه‌های طرفین در تبیین موضع خود، گزارش‌های تحلیلی از وضعیت تحریم‌ها، ارائه مستندات ضمنی، مثل آمارهای اقتصادی در دفاع از نگاه خود و ... .
4. مشکل راه‌حل‌های رایج چیست؟ متمرکزند؛ امکان صحت‌سنجی دقیق خودِ مطالب و مستنداتشان به‌سادگی میسر نیست؛ ثبت نمی‌َشوند و قابل ارجاع نیستند؛ همه به‌صورت متمرکز و ترکیبی در دسترس نیستند(در منابع مختلف پراکنده‌اند)؛ ...
5. راه‌حل پیشنهادی چیست؟ «(سامانه) شفافیت برجام.» به طور کلی مهم‌ترین بخش این سامانه را بخش «تحریم‌ها» شکل می‌دهد که درآن اطلاعات اولیه‌ی هر تحریم مبتنی بر اسناد سازمان ملل یا نهاد وضع‌کننده تحریم وارد شده است. هر مخاطب می‌تواند بر اساس تحلیل خود وضعیت هر تحریم و نسبت آن با برجام را مشخص کند. طبیعی است که مخاطبان بسته به تخصص یا قوت مطالب و اسناد خود، ضریب اثرهای متفاوتی دارند.
6. نتیجه چیست؟ یک راه حل ساده و بسیار کم‌هزینه که می‌تواند مبتنی بر جمع‌سپاری نخبگانی و پرهیز از روش‌های متمرکز و پرهزینه و درفرآیندی با قابلیت نظارت عمومی، برآیند نظرات مختلف نسبت به برجام و وضعیت تحریم‌ها را نشان دهد. در این سامانه، علاوه بر آن‌که نقشه‌ای دقیق و هوایی از وضعیت کشور نسبت به تحریم‌ها داریم، می‌توانیم تحلیل‌های ترکیبی خوبی هم ازآنچه بیان‌شده داشته باشیم. محملی هم می‌شود برای فراموش‌نشدن حرف‌‌هایی که راحت بیان می‌َشوند و راحت‌تر به هیچ انگاشته می‌شوند.

با این نگاه، وزارت خارجه و دولت را به چالش شفافیت برجام دعوت کنیم. احتمالا زدودن گرد و غبار از چهره‌ی برجام، ما را بیشتر از انوار پرفروغش بهره‌مند خواهد کرد. بهترین گزینه هم برای اجرای منصفانه‌ی این چالش، جمعی از تشکل‌های دانشجویی هستند.

توفیقی باشد بیشتر و دقیق‌تر از این نگاه و این راه‌حل خواهم نوشت. اما به نظر شما، این راه‌حل به چه مسائل دیگری قابل تعمیم است؟ مهم‌تر اینکه نقاط و ضعف و قوت آن چیست؟

برجام و فیش‌های حقوقی

برجام و فیش‌های حقوقی

شرایط امروز دولت چیزی جز کلافی در هم تنیده در بسیاری از حوزه‌های کشورداری نیست. گره‌ی بزرگ و کور این کلاف، سیاست خارجی و مصیبت موسوم به «برجام» است. برجامی که به تعبیر آقای محمدی، آفتابش را‌ فقط عده‌ای در وزارت خارجه و چندی در پاستور حس می‌کنند. 

برجام، هست و نیست دولت است در برابر اعتماد شکننده‌ی مردم؛ که هرچه می‌گذرد، آنانی که ولو اندکی انصاف دارند، صدای شکایتشان از برجام بلند می‌شود، مگر عده‌ای کاسب برجام که حیات سیاسی‌شان به CPR هر روزه‌ی این بیمار بسته است.

اما؛ هرچند کلیت برجام حمایت نظام و رهبری را داشت، ولی می‌توان به حق، باعث و بانی آن را دولت دانست و نزد افکار عمومی مسئولیت‌ها را متوجه دولت کرد، نه نظام؛ که البته خود چنین نگاهی هم کم‌هزینه نیست.

لکن حواسمان باشد که ماجرای فیش‌های حقوق نجومی این‌گونه نیست و چنین تفکیکی را بین دولت و نظام نمی‌پذیرد‌. اشتراک ماجرای فیش‌های حقوقی با برجام در بازی با حیثیت کل نظام و آسیب‌های سنگین به اعتماد و رضایت عمومی است.

نکته اینجاست که دولت آقای حقوق‌دان، دولت درد کشیدن نیست و بعید است درد و هزینه‌ی برخورد جدی و اصلاح ساختاری ماجرای فیش‌های حقوقی و مسئله‌ی کلان‌تر آن، شفافیت اموال و دارایی‌های مسئولین کشور(در دولت و دیگر نهادها) را به جان بخرد؛ شاید چون بیشترین درد را پاره‌های تن دولت خواهند کشید.

در این موضوع و این نگاه بیشتر فکر کنیم و بیشتر بنویسیم؛ علی الحساب: 

1. دولت اگر بفهمد و خالصانه تن به این درد دهد، می‌تواند با سرمایه‌ی اجتماعی خوبی به حیات طولانی مدت خود ادامه دهد و خدمتی ماندگار از خود به جای بگذارد. و الا باید منتظر ماند و دید.

2. اگر دولت نخواهد چنین کاری کند، آنانی که ماهیت نظام و سلامت و ادامه حیاتش برایشان مهم است، باید پیش‌قراولان این عمل سخت باشند. هیچ دلیلی ندارد که نظام خود را در دولت خلاصه و بار را از روی دوش خود بردارد. (چگونگی این کار نوشته‌ی دیگری می‌طلبد.)

3. نظام هزینه زیادی داد تا مردم و حتی نخبگان بفهمند برجام یعنی چه؟ باید تلاش کنیم این هزینه در مسیر شفافیت نظام تکرار نشود. و الا باید کمربندها را سفت ببندیم. (همین برجام هم از نبود شفافیت کرد آن‌چه نباید می‌کرد.)

حال، آیا می‌توان به سروصداهایی که کم‌وبیش از نبود شفافیت در جاهای مختلف بلند شده است، خوشبین بود؟

مسیر درست اصلاح ساختارهای حاکمیتی چیست؟

راست‌گویی راست‌گویان

مناظره آقای #دکتر_ایزدی(عضو هیئت‌علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران) و #دکتر_فراهانی(دبیر کل حزب ندای ایرانیان) در گفتگوی ویژه خبری امشب(10 فروردین)، تکرار مکرراتی بود که بارها شنیده‌ایم، اما شنیدنشان از باب تذکر خالی از لطف نبود.

محوریت اشکالات دکتر ایزدی در ضعف‌ها و اشکالات #برجام بود که #رهبری در موضع رسمی و عمومی نظام در سخنرانی اول فروردین، آن را «#خسارت_محض» نامیدند. موضعی که ازنظر آقای فراهانی محل اشکال است و برجام، مطلوب ممکن بوده است. نکته مهم این گفتگو ادامه‌ی رسوایی‌های است که هزینه‌های آن به‌پای نظام نوشته می‌شود، نه به‌پای جریان یا شخص خاص. بعد از اشاره رهبری به سخنان خصوصی آقای #ظریف مبنی بر عدم رعایت برخی خطوط قرمز در مذاکرات از سر ناتوانی، حالا آقای دکتر فراهانی هم در برابر اشکالاتی که از طرف آقای دکتر ایزدی به برجام وارد شد، جوابی جز این‌که بدیل پیشنهادی شما برای برجام چیست نداشت! باید توجه داشته باشیم که این نوع جواب #دولت_راستگویان و حامیان آن، پذیرش ضمنی چند مطلب است:

1-    پذیرش اشکالات متعدد #برجام که دکتر ایزدی به مواردی اشاره کردند؛ برخلاف گفته‌های سردسته‌ی راست‌گویان که برجام، آفتاب تابان است.

2-    پذیرش عدم رفع «همه» تحریم‌ها؛ کلیدواژه‌ی «همه‌» که رئیس راست‌گویان چندین بار در سخنرانی‌های مختلف پیشا و پسا برجامی بر آن تأکید کردند.

3-    پذیرش در جریان بودن برجام‌های 2 و 3 و ... برای فتح سنگرهای بعدی کشور.

4-    پذیرش وسیله بودن همه‌ی برجام‌ها برای عادی‌سازی روابط با آمریکا.

پیشنهاد می‌کنم این برنامه را ببینید. احتمالاً در فضایی که در گفتگو پیش می‌آید، بتوانید نتایج ضمنی دیگری علاوه بر موارد بالا به دست بیاورید.

دربست: نیویورک

شماره صفحه‌ و فصل کتاب یادم نیست، اما آقای روحانی به وضوح در فصول ابتدایی کتاب «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای» که در سال 1390 چاپ شده با این مضمون نوشته‌اند که تا کی باید رابطه ما با آمریکا قطع باشد و بالاخره یک روزی باید این مشکل را حل کرد.

حالا من هم نمی‌خواهم داستانی واضح و تکراری را مرور کنم که حضرات دنبال رابطه‌‌ی با آمریکا هستند، نه ضابطه؛ که این اظهر من الشمس است. الآن دنبال سند و مدرک و قانون و هیچ‌چیز دیگری هم نیستم. اما آن‌چه خیلی به من فشار آورد و باعث شد بنویسم که حداقل خودم بفهمم چند چندم، شاهکار جدید دولت محترم بود. بعد از مدتی که آمریکا از زیر و رو ترتیب روح و جسم برجام را داده،‌ آقایان صدایشان درآمده(یا صدایشان را در آورده‌اند) که این کار نقض برجام است و ما پاسخی سخت خواهیم داد. هرچه نشستیم که خدایا قانون ویزا که تصویب شد، تحریم‌های جدید هم که فردا پس فردا تصویب می‌شود؛ پس چه شد این پاسخ سخت؟ پاسخی جز قیافه‌ی اتوکشیده‌ی جناب سخنگوی دستگاه دیپلماسی و لبخند‌های آقای ظریف؟ تا که خبر آمد آقای روحانی نامه زده‌اند که توسعه‌ی موشکی را با توان بیشتر ادامه دهید!

خب. حالا این شد اقدام عملی؟ مگر این کار نیاز به نامه‌ی شما دارد؟ مگر رای و نظر شما در این باره اثر چندانی دارد؟ اگر به شما بود الآن سپاه اسلام مجهز به چیزی جز تیر و کمان بود؟ تا کجا باید برویم؟ بناست چه بلایی سر ما بیاورند که به خودمان بیاییم؟مگر همین اتفاقات،‌ ده سال پیش از این توسط همین حضرات رخ نداد؟ دنبال چه هستند اینها؟ چرا مردانگی به خرج نمی‌دهند؟ چرا اجرای برجام را ولو در حد ی پز سیاسی متوقف نمی‌کنند؟ کجای نامه‌ی رهبری یا مصوبه‌ی مجلس برای اجرای برجام، پز و فیس سیاسی و نامه زدن بود؟ نامه‌ی مثلا تهدیدآمیزتان را قبول کنیم یا واردات برنج توسط بازرگانی محترم دولت از آمریکا را؟ یا افزایش واردات اقلام مصرفی از آمریکا را؟

چرا عزت را به پاسپورت ایران برنمی‌گردانند؟ چرا افتاده‌اند دنبال مسخره‌بازی‌ها و کثافت‌کاری‌های سیاسی انتخابات مجلس؟ چرا دغدغه‌شان شده انصراف خمینی و رد صلاحیت هاشمی؟ افق نگاه حضرات کجاست؟

اگر کسی می‌داند، جواب مرا هم بدهد...

دوستانی دارم که

دوستانی دارم که وقتی می‌روند مجلس، باید از ساعتی قبل نیروی انتظامی مراقبشان باشد که دست گل به آب ندهند،

   کسانی که آن دوروبر رد می‌شوند، ناسزا تقدیمشان می‌کنند که چرا خیابان را شلوغ کرده‌اند،

   بهانه‌ی مسخره شدن دست آنی می‌دهند که نباید بدهند،

   نماینده‌ی مجلس هم که...، انگار نه انگار؛ اصلا آدم حسابشان نمی‌کند.

دوستانی دارم که وقتی می‌روند مجلس، از همان ابتدا مورد احترام هستند،

   هیچ‌کس نمی‌فهمد کی می‌روند و کی می‌آیند،

   روز و شب ندارند که وضع کشور را بهتر کنند، اقتدار کشور را بیشتر کنند،

   نماینده‌ی مجلس هم که انگار به نعمتی بزرگ دست‌یافته، قدرشان را می‌داند.

"در صورت لزوم" در کار نیست!

عده‌ای از منتقدان بیانیه لوزان مثل استاد عزیز ما آقای دکتر یامین‌پور، تفاوت گفته‌های آقای دکتر ظریف و خانم موگرینی در دانشگاه لوزان را دلیلی بر تفاوت متنی که در اختیار طرفین است قلمداد کرده‌اند. مهم‌ترین تفاوت این دو متن را هم در بیان عبارت "در صورت لزوم" پیش از بحث صدور قطعنامه‌ی جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد در صحبت‌های خانم موگرینی می‌دانند.

آن‌طور که پیداست، این عبارت ناشی از اشتباه سهوی مترجم همزمانی بوده که در حال ترجمه گفته‌های خانم موگرینی بوده است. در متن اصلی بیانیه انگلیسی در سایت اتحادیه اروپا چنین عبارتی به چشم نمی‌خورد. باور کنید صحبت‌ دیشب آقای ظریف در مورد نهایت صحت ۷۰درصدی مترجم همزمان حقیقت است. تازه همین درصد هم بسیار خوش‌بینانه است.

فیلم صحبت‌های خانوم موگرینی هم که موجود است. با مشاهده‌ی فیلم و دقت در عبارات، این احتمال که عبارت "در صورت لزوم" در متن قرائت شده توسط خانم موگرینی وجود داشته و  برای انتشار در سایت اتحادیه اروپا حذف شده، رد می‌شود.

متن انگلیسی:

A new UN Security Council Resolution will endorse the JCPOA, terminate all previous nuclear-related resolutions and incorporate certain restrictive measures for a mutually agreed period of time.

متن فارسی درج شده در خبرگزاری‌های ایران: (مثلا مهر)

یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برجام تائید شده، کلیه قطعنامه های قبلی مرتبط با موضوع هسته ای لغو خواهد گردید و برخی تدابیر محدودیت ساز مشخص، را برای یک دوره زمانی مورد توافق، لحاظ خواهد کرد.

فیلم قرائت بیانیه پایانی موگرینی-ظریف

دریافت
مدت زمان: 11 دقیقه 44 ثانیه

متن صحبت‌های خانم موگرینی در سایت اتحادیه اروپا

متن صحبت‌های آقای دکتر ظریف در خبرگزاری مهر

دقیق‌تر و منصفانه‌تر نقد کنیم.

پ.ن: این مطلب به معنی عدم انتقاد بنده نیست.